หลายคนที่เริ่มเลี้ยงบอนไซ มักจะเกิดคำถามหลังจากเห็นต้นไม้สวย ๆ ของต่างประเทศ โดยเฉพาะไม้เมืองหนาวต่าง ๆ อย่างสนสนดำหรือสนแดง พ่อเห็นเขาเลี้ยงกันในต่างประเทศก็รู้สึกว่ามันสวยงามมาก ๆ และเกิดข้อสงสัยว่า ไม้นําเข้าบอนไซ เหล่านี้สามารถนำมาเลี้ยงในบ้านเราได้หรือไม่ ไม้นำเข้าบอนไซเหล่านี้สามารถจะเติบโตได้ในสภาพอากาศบ้านเราหรือเปล่า วันนี้เราจะมาชวนคุยกันเกี่ยวกับเรื่องนี้
ย้อนอดีตไปเมื่อประมาณ 35-40 ปีก่อน ช่วงที่ ไม้นําเข้าบอนไซ เริ่มเข้ามาสู่ในบ้านของเรา แน่นอนว่าเราได้รับอิทธิพลมาจากต่างประเทศ ดังนั้นไม้ที่เราน่าจะพบเห็นได้บ้างจะเป็นไม้จากต่างประเทศ ที่มองแล้วมีทั้งความสวยงามอ่อนช้อย และยังแข็งแรงมาก ๆ อีกด้วย รายละเอียดต่าง ๆ ของใบและลำต้น หรือเปลือกต้นก็มีความชัดเจนและมีสีที่แปลกตาแตกต่างจากพันธุ์ไม้ของบ้านเรา แต่เนื่องจากธรรมชาติของไม้เหล่านั้นเป็นไม้เมืองหนาว ผู้คนในยุคสมัยนั้นจึงไม่นิยมใช้ไม้เหล่านี้ เพราะเชื่อว่าไม้เหล่านี้ไม่สามารถที่จะเลี้ยงและเติบโตได้ในเมืองร้อนอย่างบ้านเราแน่นอน ดังนั้นตรงนี้หากถามว่า เมื่อประมาณ 40 ปีก่อน สามารถใช้ไม้นำเข้าบอนไซเลี้ยงในบ้านเราได้หรือไม่ คำตอบคือไม่ได้
ต่อไปย้อนไปไม่ไกล ช่วงเวลาประมาณ 20 ปีที่แล้ว บอนไซเริ่มแพร่ขยายในบ้านเรามากขึ้น ผู้คนเริ่มเลี้ยงกันมากขึ้น เริ่มมีการทดลองอะไรใหม่ ๆ อย่างเช่น การใช้ต้นไม้ไทยที่หลากหลายมากขึ้น วิธีการเลี้ยงที่พิถีพิถันมากขึ้น อีกทั้งยังมีการทดลอง เอาไม้นำเข้าบอนไซอื่น ๆ มาเลี้ยง เพื่อพิสูจน์ว่า ที่เขาบอกมาว่าไม่สามารถที่จะเลี้ยงได้นั้นเป็นจริงตามที่เขากล่าวมาหรือไม่ ด้วยเทคโนโลยีและองค์ความรู้ของในสมัยนั้น ทำให้ก็ยังไม่สามารถที่จะเลี้ยงบอนไซได้เจริญเติบโต หากเป็นไม้นำเข้าบอนไซ หลาย ๆ ที่ไม่สามารถเลี้ยงให้รอดได้ ดังนั้นคำตอบก็ยังคงไม่ได้อยู่ดี
ต่อมาช่วงเวลาประมาณ 5-10 ปีที่แล้ว ที่ต่างประเทศเริ่มมีการเลี้ยงบอนไซที่พันธุ์ไม้มีความหลากหลายมากขึ้น ถึงจะเป็นประเทศเมืองหนาวอย่างญี่ปุ่นก็จริง แต่ก็มีการนำพันธุ์ไม้จากหลาย ๆ แหล่งมาทดลองปลูกเป็นบอนไซ ท้ายที่สุดแล้วก็ทำสำเร็จ ดังนั้นก็น่าจะนำไม้เหล่านี้มาปลูกในบ้านเราได้เหมือนกัน มีผู้เลี้ยงบอนไซจำนวนหนึ่ง พยายามที่จะทำการทดลองนำไม้นำเข้าบอนไซเหล่านั้นมาปลูกในบ้านเราดู อาทิเช่น ใช้สนแดง สนดำ และสนจูนิเปอร์ในการปลูก โดยพยายามศึกษา และเรียนรู้ว่าต้นไม้เหล่านั้นชอบหรือไม่ชอบอะไร ลักษณะดินที่ใช้เป็นอย่างไร ปุ๋ยที่นำมาใช้ และการตัดแต่งต้นไม้สามารถทำได้อย่างไร
ผลปรากฏว่า ผู้เลี้ยงจำนวนหนึ่งสามารถเลี้ยงบอนไซให้รอดและเติบโตมาได้ ใช้เวลาประมาณ 2-3 ปี ก็พบว่าต้นไม้เหล่านั้นยังคงแข็งแรงดี ดังนั้นจึงมั่นใจได้ว่า หากเป็นในยุคปัจจุบัน ถามว่าสามารถนำไม้นำเข้าบอนไซมาปลูกได้หรือไม่ คำตอบคือได้อย่างแน่นอน
สิ่งที่สำคัญที่สุด คือการศึกษาและทำความรู้จักต้นไม้เหล่านั้นให้ลึกซึ้ง ผู้เลี้ยงบอนไซที่นำไม้นำเข้ามาเลี้ยงส่วนหนึ่งบอกว่า ต้นไม้นำเข้าบางต้นนั้นดูแลง่ายกว่าไม้ในประเทศบางชนิดเสียด้วยซ้ำ การเรียนรู้และพยายามทำความเข้าใจต้นไม้เหล่านั้นเป็นสิ่งสำคัญนะครับ ดังนั้นศึกษาและเรียนรู้ไปเรื่อย ๆ ค่อย ๆ ทำความรู้จักต้นไม้ของเราไปทีละน้อยน่าจะเป็นวิธีการที่ดีและง่ายที่สุด
อ่านบทความเพิ่มเติม
https://garden-plaza.org/บอนไซนอก/
เครดิตภาพ
https://google.com/
